Η μονή του Γενεσίου της Θεοτόκου βρισκόταν έξω από τον Γάνο, σε όμορφη τοποθεσία. Το όνομα Νικαιώτισσα οφείλεται, κατά πάσα πιθανότητα, στην προέλευση του κτήτορά της, μοναχού από τη Νίκαια ή στο ότι αποτελούσε μετόχιο μονής της Νίκαιας. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ναός της μονής ανηγέρθη στα χρόνια της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. (Περί των μονών του όρους Γάνου βλ. εδώ).
Πρόκειται για μαρμάρινο τεμάχιο επιγράμματος, που υπήρχε σε βάση σταυρού και χρονολογείται από τον 12ο ή 13ο αιώνα. Η επιγραφή, μάλλον, ήταν δίστιχη, αλλά το 1896 σωζόταν μόνο ο ένας στίχος
"ΉΓΕΙΡΕ ΚΟΣΜΟΝ ΕΚ ΒΑΡΑΘΡΟΥ ΠΤΑΙΣΜΑΤΩΝ".
Eν τω δε χείρας εξαπλούς ο Παντάναξ, ήγειρε κόσμον εκ βαράθρου πταισμάτων.
Στις αρχές της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα η εικόνα που παρουσίαζε η μονή ήταν οικτρή, υπήρχε μόνο ο μικρός ναός και το κελλί της ηγουμενίας, που παρομοιάζονται ως "αχερών".
Στα τέλη του 19ου αιώνα η μονή άρχισε να επισκευάζεται από τον πρεσβύτερο Κυριακό. Έτσι λίγο προ του Α' Παγκόσμιου Πολέμου είχε αποκατασταθεί, ώστε να διαθέτει και μεγάλο ξενώνα, ενώ αξιοποιήθηκε και η κτηματική της περιουσία. Η περίοδος αυτή δεν κράτησε πολύ διότι το 1913 την ημικατατέστρεψαν οι Βούλγαροι, για να ολοκληρώσουν την καταστροφή οι Τούρκοι το 1916. Μετά το 1918 καταβλήθηκαν προσπάθειες ανασυγκρότησής του, που έληξαν το 1922.
Η Νικαιώτισσα ήταν μία από τις λίγες γυναικείες μονές της Θράκης. Μέσα στους χώρους της μονής υπήρχε το αγίασμα του Αρχιστρατήγου (εννοείται Μιχαήλ). Η μονή πανηγύριζε στις 8 Σεπτεμβρίου.
Στις 8 Σεπτεμβρίου η Εκκλησία εορτάζει το Γενέθλιο της Θεοτόκου. Όμως, υπάρχει πληροφορία (βλ. Γερμίδης, σ. 15), ότι η μονή εόρταζε από 1 έως 3 Αυγούστου, όπου δεν υπάρχει κάποια θεομητορική εορτή (lη Αυγούστου αρχίζει η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου). Εκτός αν στη μονή τελούνταν η εορτή των Μακκαβαίων (1η Αυγούστου), επ' ονόματι των οποίων υπήρχε στον Γάνο και κοντά στη μονή παρεκκλήσιο με τέσσερα αγιάσματα (βλ. Γερμίδης, σ. 15).
Βιβλιογραφία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου