Περίληψη / Summary
Η μονογραφία αυτή έχει ως στόχο να διασαφηνίσει την αρχική, βυζαντινή περίοδο στην ιστορία της τιμής της αγίας Παρασκευής της Επιβατινής, η οποία έχει παραμείνει στην αφάνεια για διάφορους λόγους, μέσω της δημοσίευσης της κριτικής έκδοσης του βυζαντινού Βίου της αγίας (BHG 1420z) που έχει διασωθεί. Μια σχολαστική παλαιογραφική, ιστορική, κειμενολογική και γλωσσική ανάλυση αυτού του κειμένου αποδεικνύει ότι μπορεί να θεωρηθεί ως ο «χαμένος» βίος του διακόνου Βασιλικού, γραμμένος τον 12ο αιώνα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του πατριάρχη Νικολάου Δ΄ Μουζαλώνα και του αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνού. Η μονογραφία επιδιώκει επίσης να σκιαγραφήσει το «ιερό» γεωγραφικό δίκτυο μέσω του οποίου εξαπλώθηκε αρχικά η τιμή της αγίας και να ρίξει φως στο ιστορικό και λογοτεχνικό πλαίσιο, καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της βυζαντινής αγιογραφικής παράδοσης. Καταλήγει σε σταθερά και σαφή συμπεράσματα σχετικά με την επίδραση και τη συμβολή του Βίου στη διαμόρφωση και την ανάπτυξη της σλαβονικής λογοτεχνικής παράδοσης που σχετίζεται με την αγία. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι ο παλαιότερος σλαβικός κανόνας βασίζεται στον Βίο του διακόνου Βασιλικού και όχι στους σλαβικούς Βίους της αγίας που έχουν διασωθεί, και ότι από τα μέσα του 14ου αιώνα η σλαβική αγιογραφική παράδοση αναπτύχθηκε ανεξάρτητα από τη βυζαντινή. Επιπλέον, η μονογραφία αποδεικνύει ότι μετά τη μετακομιδή των λειψάνων της αγίας από την Καλλικράτεια σε διάφορα πολιτικά και πολιτιστικά κέντρα των μεσαιωνικών Βαλκανίων, η Αγία Παρασκευή η Επιβατινή δεν ξεχάστηκε εντελώς στο Βυζάντιο και ότι η μνήμη της αναβίωσε προφανώς στο ελληνικό περιβάλλον τόσο με την «αναβίωση» του βυζαντινού συναξαρίου όσο και με τον εμπλουτισμό του με νέες ιστορίες νεοελληνικής προέλευσης τον 17ο αιώνα.
This monograph sets out to elucidate the initial, Byzantine period in the history of the cult of St Parasceve of Epibatae, which has remained in the shadows for a range of reasons, through the publication of the critical edition of the saint's surviving Byzantine Vita (BHG 1420z). A meticulous paleographic, historical, textological and linguistic analysis of this text proves that it can be regarded as Deacon Vasilikos' " lost " vita, written in the twelfth century during the reign of Patriarch Nicholas IV Mouzalon and Emperor Manuel I Komnenos. The monograph also seeks to outline the 'sacred' geographical network through which the saint's cult initially spread, and to shed light on the historical and literary context as well as the particular features of the Byzantine hagiographic tradition. It arrives at solid and clear conclusions regarding the Vita's influence on and contribution to the formation and development of the Slavonic literary tradition relating to the saint. The results of the study show that the oldest Slavonic canon is actually based on Deacon Vasilikos' Vita and not on the preserved Slavonic vitae of the saint, and that from the mid-fourteenth century the Slavonic hagio-graphic tradition developed independently of the Byzantine one. In addition, the monograph proves that after the transfer of the saint's relics from Kallikrateia to different political and cultural centers in the Mediaeval Balkans, St Parasceve of Epibatae was not entirely forgotten in Byzantium, and that her memory was obviously revived in the Greek environment both by the " resurrection " of the Byzantine synaxarion and its enrichment with new stories of Modern Greek origin in the seventeenth century.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου