Περίληψη / Summary
Popkonstantinov Kazimir – † Draževa Tsonya – Kostova Rosina, Η Μονή "Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου" στο νησί του Αγίου Ιωάννη υπό το φως νέων αρχαιολογικών ερευνών (2008-2013)
Η μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου βρίσκεται στο νότιο τμήμα του ομώνυμου νησιού Αγίου Ιωάννη, περίπου 1 χλμ. βορειοδυτικά της Σωζόπολης (αρχαία Απολλωνία και μεσαιωνική Σωζόπολη). Η ιστορία της ως αυτοκρατορικό και πατριαρχικό μοναστήρι είναι καλά τεκμηριωμένη σε βυζαντινές και ελληνικές πηγές για την περίοδο μεταξύ των μέσων του 13ου και του 17ου αιώνα. Το 1629 μ.Χ. η μονή εγκαταλείφθηκε οριστικά υπό την πίεση των Οθωμανών Τούρκων επειδή χρησίμευε ως καταφύγιο Κοζάκων-πειρατών. Ωστόσο, η μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου δεν είναι μόνο ένα από τα καλύτερα τεκμηριωμένα μεταξύ των μεσαιωνικών μοναστηριών κατά μήκος των δυτικών ακτών της Μαύρης Θάλασσας γενικότερα, αλλά παρουσιάζει και από τις σπάνιες περιπτώσεις όπου οι γραπτές μαρτυρίες ταιριάζουν με μια πραγματική τοποθεσία.
Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό συγκρότημα που κάλυπτε έκταση 0,5 εκταρίων σε ένα πλάτωμα που άνοιγε προς τον κόλπο της Σωζόπολης. Τα κύρια στοιχεία του μοναστηριού που έχουν αποκαλυφθεί μέχρι σήμερα είναι δύο εκκλησίες (μια βασιλική και μια τρίκογχη εκκλησία), ένας περιμετρικός τοίχος με τις δυτικές και βόρειες πύλες, θάλαμοι και κτίρια κατά μήκος του δυτικού και βόρειου τμήματός του και ένας αριθμός κτιρίων νότια των εκκλησιών (τράπεζα, κουζίνα, ένας μεγάλος φούρνος, ένα αντιπροσωπευτικό κτίριο και μια βαθιά δεξαμενή).
Το παρόν άρθρο συνοψίζει τα αποτελέσματα της πρόσφατης αρχαιολογικής αποστολής που ξεκίνησε το 2008. Οι συγγραφείς συζητούν τις περιόδους κατασκευής των δύο παλαιοχριστιανικών βασιλικών που χτίστηκαν η μία πάνω στην άλλη μεταξύ των τελών του 4ου και του 6ου αιώνα· τα θεμέλια ενός ελληνιστικού κτιρίου (ιερού;) που μαρτυρείται κάτω από την παλαιότερη βασιλική και τη μεσαιωνική τρίκογχη εκκλησία· τα κτίρια κατά μήκος των βόρειων και ανατολικών περιμετρικών τοίχων του συγκροτήματος· και, τέλος, την κοινωνική παρουσία των μοναχών.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ανακάλυψη που έγινε το 2010. Στη συνέχεια, μια μικρή μαρμάρινη λειψανοθήκη που περιείχε ανθρώπινα οστά, μαζί με ένα ενεπίγραφο οστεοφυλάκιο από τόφφο, ανασκάφηκε κάτω από τα δάπεδα των βωμών της πρώτης και της δεύτερης παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Η ελληνική επιγραφή στο οστεοφυλάκιο υποστηρίζει σθεναρά την άποψη ότι τα λείψανα μπορούν να αποδοθούν στον Ιωάννη τον Βαπτιστή, καθώς αναφέρονται στο όνομά του και την ημερομηνία γέννησής του, στις 24 Ιουνίου, και τον αναφέρουν σε γενική πτώση.
Η επιστημονική ανάλυση των λειψάνων πραγματοποιήθηκε στη Μονάδα Επιταχυντή Ραδιοάνθρακα της Οξφόρδης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στο Κέντρο Γεωγενετικής, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Δανίας, Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν μια εκπληκτική αντιστοιχία με την βιβλική ιστορία και το πρόσωπο του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή: τα οστά προέρχονται από το ίδιο άτομο, είναι άνδρα και έχουν μεγάλη πιθανότητα να προέρχονται από άτομο που έζησε στην Εγγύς Ανατολή στις αρχές του 1ου αιώνα μ.Χ.
Popkonstantinov Kazimir – † Draževa Tsonya – Kostova Rosina, The Monastery "St. John Prodrom" on the island of St. Ivan in the light of new archaeological research (2008-2013)
The monastery of St John the Forerunner (Prodromos) is situated in the southern part of the island of Sveti Ivan ca. 1 km to the northwest of Sozopol (ancient Apollonia and medieval Sozopolis). Its history as an imperial and patriarchal monastery is well documented in Byzantine and Greek sources for the period between the middle of the 13th and 17th c. In 1629 AD the monastery was finally deserted under the pressure of the Ottoman Turks because it served as a shelter of Cossacks-pirates. Yet the monastery of St John the Forerunner is not only one of the best documented among the medieval monasteries along the western coast of the Black Sea in general, but also it presents of the rare cases when the written evidence matches an actual site. This is an architectural complex which covered an area of 0,5 ha on a terrace opened to the bay of Sozopol. The main elements of the monastery revealed until now, are two churches (a basilica and a triconch church), a surrounding wall with the western and north gates, chambers and buildings along its western and north sections and a number of buildings to the south of the churches (trapeza, kitchen, a large baking oven, a representative building, and a deep cistern. The present article summarizes the results of the recent archaeological campaign which started in 2008. The authors discuss the periods of construction of the two Early Christian basilicas built one over the other between the late 4th and 6th c.; the foundations of a Hellenistic building (a shrine ?) attested beneath the earlier basilica and the medieval triconch church; the buildings along the northern and eastern surrounding walls of the complex; and, finally the social profile of the monks.
Special attention is paid to the discovery made in 2010. Then a small marble reliquary containing human bones, along with an inscribed tufa ossuary, was excavated beneath the altar floors of the first and second Early Christian basilicas. The Greek inscription on the ossuary strongly supports the notion that the bone remains may be attributed to John the Baptist since they refer to his name and nativity date of June 24 and mention him in the genitive case. Scientific analysis of the bone remains was undertaken at the Oxford Radiocarbon Accelerator Unit at the University of Oxford and the Centre for GeoGenetics, Natural History Museum of Denmark, University of Copenhagen. The results have demonstrated a surprising correspondence to the Biblical story and personage of St John the Baptist: the bones derive from the same individual, are of a male and have a high probability of coming from a person who lived in the Near East at the beginning of the 1st c. AD.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου