Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2025

Ванев Иван – Неделчева Наталия, Първата реставрация на иконата на св. Богородица Теоскепасти от Созопол / Vanevi Ivan – Nedelcheva Nataliya, The Early Conservation History of Panagia Theoskepasti Icon from Sozopol










PDF 

Περίληψη / Summary
Vanevi Ivan – Nedelcheva Nataliya, Η πρώτη αποκατάσταση της εικόνας της Αγίας Θεοσκέπαστης από τη Σωζόπολη
Ο Dimitar Rizov είναι ο πρώτος συντηρητής-αναστηλωτής εικόνων πλήρους απασχόλησης του Εθνικού Εκκλησιαστικού Μουσείου Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Κατείχε αυτή τη θέση μεταξύ 1938 και 1960. Αν και το έργο του έχει μεγάλη σημασία για την τρέχουσα κατάσταση της μουσειακής συλλογής, η πρακτική του στη συντήρηση δεν έχει ακόμη μελετηθεί επαρκώς. Το άρθρο επικεντρώνεται στην πρώτη συντήρηση της αμφίπλευρης εικόνας της Παναγίας Θεοσκέπαστης και της Σταύρωσης του Χριστού, που πραγματοποιήθηκε από τον Dimitar Rizov το 1941. Η εικόνα μεταφέρθηκε στο μουσείο από την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Σωζόπολης το 1939 και δημοσιεύεται για πρώτη φορά. Το παρόν κείμενο αποτελεί μια προσπάθεια ανασύνθεσης και αξιολόγησης της εργασίας που έγινε από τον συντηρητή-αναστηλωτή του μουσείου για να διαπιστωθεί ο βαθμός αυθεντικότητας του αναστηλωμένου έργου τέχνης. Για τους σκοπούς της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν σημειώσεις και φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του συντηρητή-αναστηλωτή. Τα εξεταζόμενα έγγραφα περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τη μεταφορά του ζωγραφικού στρώματος της εικόνας σε νέο πίνακα. Αυτό θέτει υπό αμφισβήτηση τη γνησιότητα του έργου τέχνης, επειδή η εικόνα είναι αρχικά διπλής όψης. Η παρούσα έρευνα αποκαλύπτει ορισμένες ανακρίβειες στις σημειώσεις του Dimitar Rizov. Οι σωζόμενες φωτογραφίες δείχνουν ότι επιχείρησε να μεταφέρει το ζωγραφικό στρώμα της εικόνας της Παναγίας Θεοσκέπαστης, αλλά την επέστρεψε πίσω στον αρχικό ξύλινο πίνακα. Οι επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν (χωρίς τη χρήση προστατευτικού στρώματος) κατέστρεψαν ολόκληρη την επιφάνεια της εικόνας, η οποία δύσκολα μπορεί να αξιολογηθεί θετικά από σύγχρονη άποψη. Παρόλα αυτά, σήμερα μπορεί να θεωρηθεί ότι ο Dimitar Rizov είναι ένας συντηρητής-αποκαταστάτης με μεγάλη εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας εργασίας του με τη συλλογή του Εθνικού Εκκλησιαστικού Μουσείου Ιστορίας και Αρχαιολογίας.

Dimitar Rizov is the first full-time icon conservator-restorer of the National Church Museum of History and Archaeology. He held this position between 1938 and 1960. Although his work is of great importance to the current state of the museum collection, his conservation practice has not yet been sufficiently studied. The article focuses on the first conservation of the two-sided icon of Panagia Theoskepasti and Crucifixion of Christ, performed by Dimitar Rizov in 1941. The icon was relocated to the museum from the Church of the Dormition of the Virgin, Sozopol, in 1939 and is being published for the first time. Thе current text is an attempt to reconstruct and evaluate the work done by the museum conservator-restorer to establish the degree of authenticity of the restored artwork. Notes and photographs from the personal archive of the conservator-restorer were used for the purpose of the study. The examined documents contain information on the transfer of the painting layer of the icon onto a new panel. This calls into question the authenticity of the artwork, because the icon is originally two-sided. The present research reveals a number of inaccuracies in Dimitar Rizov’s notes. Surviving photographs indicate that he attempted to transfer the painting layer of the icon of Panagia Theoskepasti, but returned it back to its original wooden panel. The interventions carried out (without the use of protective layer) damaged the entire surface of the icon, which can hardly be positively evaluated from a modern point of view. Nevertheless, today it can be considered that Dimitar Rizov is a conservator-restorer with great experience gained during his long-term work with the collection of the National Church Museum of History and Archaeology.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου