Περίληψη / Summary
Stoykova Mariela, Νέα στοιχεία για τους ζωγράφους εικόνων της Τριάβνας
Οι κύριες πηγές αυτής της μελέτης είναι διάφορα σημειωματάρια και φορολογικά μητρώα για τον πληθυσμό της Τριάβνας από το «Hristo Nikiforov Daskalov» Fund, που φυλάσσονται στο Βουλγαρικό Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης «Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος».
Το πρώτο έγγραφο είναι το σημειωματάριο του ζωγράφου Boncho Dimitrov, το οποίο δημοσιεύεται μερικώς, χωρίς σημειώσεις για την προσωπικότητα και τις δραστηριότητές του. Το χειρόγραφο περιέχει λογαριασμούς για δοσμένα και οφειλόμενα ποσά από το 1811 έως τον Φεβρουάριο του 1819, μερικές συνταγές για την παρασκευή χρωμάτων, λαδιού για την επεξεργασία ξύλου, επιχρύσωση αργύρου και άλλα, δύο ξόρκια κατά του κακού και μια αποτύπωση της «Σταύρωσης του Χριστού». Υπάρχουν επίσης πέντε σχέδια με μελάνι.
Με βάση τις σημειώσεις στο ημερολόγιο, γίνεται αντιληπτό ότι ο Boncho Dimitrov, εκτός από ζωγράφος ήταν και ξυλογλύπτης. Τα πρόσθετα έσοδά του προέρχονταν από το εμπόριο κρασιού, μαλλιού, βαμβακιού και σιταριού. Είχε ένα μικρό κατάστημα, κάτι που επιβεβαιώνεται και από άλλες αρχειακές πηγές. Συνεργαζόταν με τους αγιογράφους Tsanyu και Genko, ενώ για μικρό χρονικό διάστημα βοηθός του ήταν ο χρυσοχόος Pencho Genyuv.
Ζωγράφιζε κυρίως οικιακές εικόνες, αλλά ζωγράφιζε και μεγαλύτερες εικόνες για τις εκκλησίες του Krasen και της Perushtitsa. Έγινε προσπάθεια να εντοπιστούν οι εικόνες από τα χωριά που αναφέρονται στο σημειωματάριο του ζωγράφου.
Στην εκκλησία «Αγία Τριάδα» στο χωριό Krasen, στην περιοχή Ruse, το έργο που έγινε από τον Boncho Dimitrov, σε συνεργασία με τους Tsanyu Zahariev, Genko Minyuv και Venko, επιβεβαιώνεται μόνο από τις επιγραφές στη δυτική πρόσοψη. Το τέμπλο και οι εικόνες κάηκαν γύρω στο 1910.
Από την εκκλησία «Άγιος Αθανάσιος» στην Perushtitsa, που κάηκε και καταστράφηκε εν μέρει κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Απριλίου, σώζονται τρεις εικόνες. Βάσει συγκριτικής ανάλυσης με τα σχέδια από το σημειωματάριο, μία από τις εικόνες που απεικονίζει τον άγιο Γεώργιο και τον άγιο Δημήτριο αποδίδεται στον Boncho Dimitrov. Οι υφολογικές διακρίσεις της εικόνας, η οικογένεια του ζωγράφου και το έργο του στην Perushtitsa δικαιολογούν την υπόθεση ότι είναι γιος του Dimitar Koyuv, του οποίου σώζονται δύο εικόνες στην περιοχή αυτή με σχετικά κοντινή χρονολόγηση - 1807- 1813.
Δύο σημειώσεις από το σημειωματάριο που σχετίζονται με το όνομα του Tsanyu Zahariev αποκαλύπτουν συγγενικές σχέσεις και δείχνουν ότι οι δύο αγιογράφοι συνεχίζουν να εργάζονται μαζί.
Η δεύτερη εικόνα από την Perushtitsa - Η Παναγία του Κύκκου, η οποία έχει υφολογικές αντιστοιχίες από την Φιλιππούπολη, είναι πιθανότατα επίσης δημιούργημα του αγιογράφου της Tryavna. Λόγοι για αυτή την απόδοση είναι αρκετά έργα με παρόμοιο ύφος και χρωματισμό, που προέρχονται από την περιοχή του Veliko Tarnovo.
Το όνομα του Boncho Dimitrov συναντάμε σε δύο ακόμη έγγραφα. Στο φορολογικό μητρώο harac, που χρονολογείται γύρω στο 1828-1830, το όνομά του καταγράφεται στη γειτονιά Stanchovtsi, λίγο πριν από τη γειτονιά Koychovtsi, μαζί με τους γιους του Minyu και Kunyu. Σε ένα εμπορικό μητρώο που καλύπτει τα έτη από το 1834 έως το 1844 αναφέρεται ως οφειλέτης με 135 γρόσια για το ενοίκιο ενός καταστήματος το 1834, και από τα ονόματα που καταγράφηκαν το 1844 καταλαβαίνουμε ότι τα προηγούμενα χρέη του παρέμεναν απλήρωτα για 10 χρόνια. Με βάση το υλικό που μελετήθηκε, μπορούμε να υποθέσουμε ότι το έτος γέννησης του B. Dimitrov είναι στην τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνα, και τα έργα του μπορούν να βρεθούν με χρονολόγηση, τουλάχιστον, μέχρι το 1844.
Με βάση τα σχέδια από το σημειωματάριο και την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου, βρίσκουμε μια σειρά από εικόνες στην περιοχή του Veliko Tarnovo και της Tryavna, οι οποίες μπορούν να αποδοθούν σε αυτόν.
Σε δύο από τα φορολογικά μητρώα υπάρχουν πολύτιμες πληροφορίες για τις οικογένειες των μαστόρων της Τριάβνας - ζωγράφων, ξυλγλυπτών και ξυλουργών. Τα αρχεία αυτά καθιστούν δυνατή την εξακρίβωση των γενεθλίων των περισσότερων ζωγράφων και των κληρονόμων τους. Ένα ενδιαφέρον γεγονός που βρίσκουμε και στα δύο έγγραφα είναι η απουσία ενός από τους αγιογράφους της οικογένειας Vitanov - του Simeon Koyuv, γιου του Koyu Tsonyuv. Σε όλες τις δημοσιεύσεις που σχετίζονται με αυτόν, τα στοιχεία για τη ζωή και το έργο του είναι πολύ αντιφατικά και σπάνια. Στο σημειωματάριο του 1845 τη θέση του Simeon Tsonyuv καταλαμβάνουν ο Tsonyuv Tsonyοnov και ο Simeon Tsonyοnov στην ενηλικίωση - 19 και 22 ετών αντίστοιχα. Είναι πάρα πολύ θαρραλέο, αλλά παραδέχομαι ότι ο Simeon Koyuv δεν υπήρξε και αυτοί που λέγεται ότι είναι οι κληρονόμοι του είναι οι γιοι του Simeon Tsonyuv, ο οποίος, μέχρι σήμερα, θεωρείται ότι δεν άφησε απογόνους.
Η εργασία με το αρχείο του Hristo Nikiforov Daskalov, ανοίγει πολλά περισσότερα ερωτήματα από αυτά που μπορούν να αντιμετωπιστούν σε μια τέτοια μελέτη. Το υλικό και οι υποθέσεις που παρουσιάστηκαν αποκαλύπτουν ένα μικρό μέρος της πλούσιας ιστορίας των καλλιτεχνικών οικογενειών της Τριάβνας και αφήνουν έναν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό εργασιών για μελλοντικές εργασίες.
Stoykova Mariela, New Facts about Tryavna Icon Painters
The main sources in this study are several notebooks and tax registers for the population of Tryavna from the “Hristo Nikiforov Daskalov” Fund, preserved in the Bulgarian Historical Archive of the National Library “Sts Cyril and Methodius”. The first document is the notebook of the painter Boncho Dimitrov, which is published partially, without any notes on his personality and activities. The manuscript contains accounts for given and due sums from 1811 to February 1819, a few recipes for making paints, oil for woodworking, gilding of silver and others, two spells against evil and an imprint of “The Crucifixion of Christ”. There are also five ink drawings. Based on the notes in the journal, it is understood that Boncho Dimitrov, besides a painter is also a woodcarver. His additional revenue came from wine, wool, cotton and wheat trade. He had a small shop, which is confirmed by other archival sources. He worked together with the icon-painters Tsanyu and Genko, and for a short time his helper is the goldsmith Pencho Genyuv. He mainly painted home icons, but also painted bigger ones for the churches in Krasen and Perushtitsa. An attempt has been made to identify the icons from the villages that are mentioned in the zograph’s notebook. In the church “St Trinity” in Krasen village, Ruse region, the work done by Boncho Dimitrov, in collaboration with Tsanyu Zahariev, Genko Minyuv and Venko, is only confirmed by the inscriptions on the western facade. The iconostasis and icons were burned around 1910. From the church “St Athanasius” in Perushtitsa, burned and partially destroyed during the April Uprising, three icons are preserved. Based on a comparative analysis with the drawings from the notebook, one of the icons presenting the images of St George and St Demetrius is attributed to Boncho Dimitrov. The stylistic distinctions of the icon, the zograph’s family and his work in Perushtitsa are grounds for supposing that he is the son of Dimitar Koyuv, whose two icons are preserved in this region with relatively close dating – 1807– 1813. Two notes from the notebook related with the name of Tsanyu Zahariev reveal kinship relations and show that the two iconographers continue to work together. The second icon from Perushtitsa – The Holy Virgin of Kykkos, which has stylistic parallels from Plovdiv, is probably also created by Tryavna icon-painter. Reasons for this attribution are several works with similar stylization and coloring, originating from the region of Veliko Tarnovo. We meet Boncho Dimitrov’s name in two more documents. In the harac tax register, dating around 1828–1830, his name was recorded in Stanchovtsi neighborhood, just before the Koychovtsi neighborhood, along with his sons Minyu and Kunyu. In a trade records led from 1834 to 1844 he was mentioned as debtor with 135 groshes for the rent of a shop in 1834, and from the names recorded in 1844 we understand that his previous debts remained unpaid for 10 years. Based on the studied materials, we can assume that the birth year of B. Dimitrov is in the last decade of the 18th century, and his works can be found with dating, at least, up to 1844. Based on the drawings from the notebook and the icon with the images of St George and St Demetrius, we find a series of icons in the region of Veliko Tarnovo and Tryavna, which can be attributed to his hand. In two of the tax records there is valuable information about the families of the Tryavna masters – painters, carvers and carpenters. These records make it possible to specify the birthdays of most of the painters and their heirs. One interesting fact that we find in both documents is the absence of one of the icon-painters from the Vitanov family – Simeon Koyuv, the son of Koyu Tsonyuv. In all of the publications related to him, the data about his life and work are too contradictory and scarce. In the notebook from 1845 the place of Simeon Tsonyuv is occupied by Tsonyu Simeonov and Simeon Simeonov in adulthood – 19 and 22 years respectively. It is too courageous, but I admit that Simeon Koiuv did not exist, and those who were said to be his heirs are the sons of Simeon Tsonyuv, who, to this date, was considered to have not left offspring. Working with the archive from Hristo Nikiforov Daskalov, opens many more questions than what can be addressed in such a study. The presented materials and hypotheses reveal a small part of the rich history of the Tryavna’s artistic families and leave a considerably larger number of tasks for future works.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου