Περίληψη / Summary
Gergov Georgi, Αμφιπρόσωπη εικόνα από τη Μεσημβρία με τον Χριστό Παντοκράτορα και τη Σταύρωση
Η εικόνα στην οποία είναι αφιερωμένο αυτό το κείμενο έχει μεγάλες διαστάσεις: ύψος 143 cm και πλάτος 99 cm. Στις αρχές του 20ού αιώνα βρισκόταν στο τέμπλο της Νέας Μητρόπολης, του Αγίου Στεφάνου στη Μεσημβρία. Αργότερα μεταφέρθηκε στο Εθνικό Μουσείο της Σόφιας, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του 1960 μεταφέρθηκε στο Τμήμα Μεσαιωνικής και Αναγεννησιακής Τέχνης της Εθνικής Πινακοθήκης, στην Κρύπτη του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι. Η αποκατάστασή της έγινε από την καλλιτέχνιδα Ντάνα Ντετσέβα και ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2009. Οι σχετικές δραστηριότητες ήταν μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος, που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Λεβέντης.
Πρόκειται για μία από τις παλαιότερες εικόνες που σώζονται στη Βουλγαρία, η οποία κατά τη μακρά ιστορία της υπέστη πολλές αλλαγές. Η παλαιότερη είναι η εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα με τη Δέηση. Χρονολογείται από το δεύτερο μισό του 16ου – αρχές του 17ου αιώνα και είναι πιθανώς έργο ενός καλλιτέχνη από την Κωνσταντινούπολη.
Από εικονογραφική άποψη, ενδιαφέρον παρουσιάζει το ιώδες Ευαγγέλιο με χρυσά γράμματα που κρατά ο Χριστός στο χέρι του. Στα τέλη του 14ου αιώνα, η παλαιά εικόνα, που μέχρι τότε είχε υποστεί σημαντικές φθορές, κόπηκε στα άκρα και τοποθετήθηκε σε ένα νέο ξύλινο πλαίσιο. Ζητήθηκε από έναν τοπικό αγιογράφο να αποκαταστήσει τις απώλειες της παλαιάς εικόνας και αυτός ζωγράφισε στο πίσω μέρος μια Σταύρωση. Με αυτόν τον τρόπο η εικόνα έγινε αμφιπρόσωπη, σχεδιασμένη για να χρησιμοποιείται σε λιτανίες κατά τη διάρκεια σημαντικών εκκλησιαστικών εορτών. Ταυτόχρονα, η παλαιά εικόνα του Χριστού Παντοκράτορα διακοσμήθηκε με πολύτιμη επένδυση. Εκτός από το ασημένιο επιχρυσωμένο φωτοστέφανο, περιλάμβανε πολλές ασημένιες ταινίες (μερικές από τις οποίες ήταν επιχρυσωμένες) που κάλυπταν το σώμα του Χριστού. Κατά την περίοδο 1598-1599, όταν η νέα εκκλησία της Μεσημβρίας ανακαινίστηκε και διακοσμήθηκε με νέες τοιχογραφίες, η εικόνα ανακαινίστηκε επίσης. Το πρόσωπο του Χριστού ζωγραφίστηκε εκ νέου, ενώ ο κτήτορας Μανουήλ Ιουλιανός πρόσθεσε ένα ασημένιο ευαγγέλιο και μια ευλογούσα δεξιά χείρα. Οι υπηρεσίες του διακεκριμένου πολίτη της Μεσημβρίας σηματοδοτήθηκαν με μια ειδική επιγραφή στο δυτικό τμήμα της νέας επισκοπικής εκκλησίας και δίπλα στην επιγραφή ζωγραφίστηκε μια ειδική τοιχογραφία «αντίγραφο» της αρχαίας, σεβαστής εικόνας, όπου σημειώθηκαν όλες οι προσθήκες στο ανάγλυφο κάλυμμα που έκανε ο Μανουήλ Ιουλιανός. Κατά την περίοδο μεταξύ 1780 και 1791, η εικόνα του Χριστού ζωγραφίστηκε για τρίτη φορά. Πιθανότατα ο κτήτορας ήταν ο επίσκοπος Κωνσταντίνος, του οποίου το πορτρέτο τοποθετήθηκε δίπλα στην προαναφερθείσα τοιχογραφία «αντίγραφο».
The icon that this text is dedicated to has large dimensions: height 143 cm and width 99 cm. in the beginning of the 20th century it was located in the royal raw of the iconostasis of the bishop church of st. stephen in nessebar (the so called new bishop Church). later it was moved to the national Museum, sofia, while in the mid 1960s – in the Mediaeval and revival department of the national Art gallery in the Crypt of the st Alexander nevsky Cathedral. its restoration was done by the artist dana decheva and was completed at the end of 2009. the activities, connected with this were part of a larger project, financed by the leventis Foundation. this is one of the oldest preserved in bulgaria icon which in its long history undertook many changes. the oldest is the image of Christ Pantokrator with deesis. it was dated from the second half of the 16th – the beginning of the 17th and was possibly the work of a master from Constantinople. From the iconographic point of view of interest is the purple gospel with golden letters which Christ is holding in his hand. by the end of the 14th century the old icon, which by that time was quite damaged, was cut on the borders and placed in a new wooden ‘coffin’. A local icon painter was asked to restore the losses of the old image and he drew on the back side a Crucifixion. In this way the icon became bipartite, designed to be used at church processions during important church holidays. At the same time the old image of Christ Pantokrator was decorated with a precious repousse cover. Besides the silver gold-plated nimbus it included numerous silver bands (some of them– gold-plated) which covered Christ’s body. In the period 1598-1599 when the nessebar new bishop Church was renovated and decorated with new murals the icon was also renovated. Christ’s face was drawn anew while the ktetor Manuel Julianu added a silver gospel and a blessing right-hand. The services of the noted citizen of nessebar were marked with a special inscription in the western part of the new bishop Church and next to the inscription a specific mural ‘copy’ of the ancient, respected icon was drawn where all the additions to the repousse cover made by Manuel Julianu were noted. During the period between 1780 and 1791 the image of Christ was drawn for the third time. Most probably the ktetor was bishop Constantine, whose portrait was placed next to the above-mentioned mural ‘copy’.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου