Περίληψη
Δημοσιεύεται ένα μεσαιωνικό παρεκκλήσι (11ος - 13ος αιώνας) με τοιχογραφίες. Πιθανώς η παρουσία ενός ρωμαϊκού ειδωλολατρικού ιερού προκάλεσε την επιλογή της τοποθεσίας για μια παλαιοχριστιανική εκκλησία και αργότερα για το παρεκκλήσι.
Ξεκινήσαμε την αρχαιολογική έρευνα λόγω της άποψης των ενντόπιων συναδέλφων ότι είχε εντοπιστεί ένας αρχαίος οικισμός στην περιοχή. Μια θαλασσοταραχή τον χειμώνα του 2011/2012 είχε αποκαλύψει έναν τοίχο στην σχεδόν κάθετη ακτή. Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών ανακαλύψαμε ότι επρόκειτο στην πραγματικότητα για το νότιο τοίχο ενός μεσαιωνικού παρεκκλησίου. Ο χώρος μελετήθηκε εντός 45 ημερών τον Μάιο-Ιούνιο του 2012 στο πλαίσιο του εθνικού έργου Via Pontica, που χρηματοδοτείται από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Τις ανασκαφές διηύθυναν ο συγγραφέας. Μέλη της αρχαιολογικής ομάδας ήταν: ο επικεφαλής επίκουρος καθηγητής Δρ. Ίβο Ντ. Τσόλακοφ, η επικεφαλής επίκουρη καθηγήτρια Δρ. Σίρμα Αλεξάντροβα (Αναπληρώτριες Διευθύντριες), η Δρ. Λιούμπα Τράικοβα και ο βοηθός Μετόντι Ζλάτκοφ - όλοι από το NAIM-BAS3. Συνεργαστήκαμε με μια ομάδα κρατουμένων από τη φυλακή στο χωριό Ζιτάροβο, η οποία παρέχεται από τον Δήμο του Μπουργκάς. Χρησιμοποιήσαμε επίσης εξοπλισμό εκσκαφής (εκσκαφέα και φορτηγό), ο οποίος μας επέτρεψε να εξερευνήσουμε την απότομη πλαγιά στα βόρεια του παρεκκλησίου για αρχαιολογικές κατασκευές μέσω δοκιμαστικών τομών βάθους έως 6,50 μ. (Εικ. 1α)4. Το ίδιο το παρεκκλήσι ανασκάφηκε με το χέρι.
4. Χρονολόγηση του παρεκκλησίου
Οι στρωματογραφικές μας παρατηρήσεις και η χρονολόγηση της οικιακής κεραμικής που σχετίζεται με το παρεκκλήσι οδηγούν στα ακόλουθα συμπεράσματα:
‒ Το παρεκκλήσι λειτουργούσε τον 12ο αιώνα.
‒ Μπορεί να χτίστηκε ακόμη και τον 11ο αιώνα.
‒ Το κτίριο υπέστη πυρκαγιά, την οποία δεν μπορέσαμε να χρονολογήσουμε με ακρίβεια.
‒ Η μικρή αλλά αριστοτεχνικά τοιχογραφημένη εκκλησία καταστράφηκε στο πρώτο μισό του 13ου αιώνα.
Η πιθανή αιτία ήταν οι στρατιωτικές εκστρατείες της Λατινικής Αυτοκρατορίας. Για παράδειγμα, οι ιππότες του Ερρίκου της Φλάνδρας έκαψαν το φθινόπωρο του 1206 το γειτονικό Aquae Calidae (σήμερα, Ιαματικά Λουτρά του Μπουργκάς).
Συμπέρασμα
Πιθανώς η παρουσία ενός ρωμαϊκού παγανιστικού ιερού προκαθόρισε την επιλογή της τοποθεσίας για την πρώιμη χριστιανική εκκλησία και αργότερα - για το μεσαιωνικό παρεκκλήσι. Τα γλυκά υπόγεια ύδατα αποτέλεσαν ένα επιπλέον κίνητρο για αιώνες τοπογραφικής θρησκευτικής συνέχειας. Σύμφωνα με ηλικιωμένους κατοίκους του Σαράφοβο, μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα υπήρχε ένα χρησιμοποιήσιμο πηγάδι κοντά στο παρεκκλήσι, το οποίο αργότερα καταστράφηκε από τη θάλασσα. Το 2012 και το 2014 ενισχύσαμε και συντηρήσαμε το παρεκκλήσι, αποκαταστήσαμε την Αγία Τράπεζα . Διαμορφώσαμε σκαλοπάτια και ένα μονοπάτι προς αυτό στην απότομη πλαγιά. Με τα χρήματα που εξοικονομήσαμε από τις ανασκαφές μας το 2012, χτίστηκε ένας προστατευτικός τοίχος / κυματοθραύστης από μεγάλες πέτρες νότια του παρεκκλησίου για να το προστατεύσει από τη θάλασσα. Η άμμος της θάλασσας συγκρατήθηκε κατά μήκος του και σχηματίζεται μια μικρή παραλία. Ο Δήμος του Μπουργκάς σκοπεύει να κοινωνικοποιήσει αυτήν την περιοχή. Πριν από αυτό, πρέπει να μελετήσουμε περαιτέρω την προαναφερθείσα ρωμαϊκή βίλλα, της οποίας το βόρειο άκρο το 2014 εξακολουθούσε να καταλαμβάνεται από το (ήδη απομακρυνθέν) κτίριο ενός αποστακτηρίου μπράντι. Η κατασκευή τουριστικών υποδομών σε χώρο με διατηρημένες αρχαιότητες και όμορφη θέα στον κόλπο του Μπουργκάς και το νησί της Αγίας Αναστασίας, που βρίσκεται δίπλα στον ανακαινισμένο δρόμο προς το Πομόριε και το Νέσεμπαρ, θα προωθήσει και θα εμπλουτίσει τον τουρισμό στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου