Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2025

Κόκκας Νικόλαος, Το Βυζαντινό φρούριο Ξάνθειας












PDF 

Περίληψη
Το βυζαντινό φρούριο της Ξάνθειας αποτελεί μοναδικό δείγμα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής και εξαιρετικό μνημείο της πολιτιστικής κληρονομιάς της Θράκης. Από το 1962 έχει κηρυχθεί ως ιστορικό και διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 36/ τ. B΄/ 3-2-1962). Ο Π. Γεωργαντζής διατύπωσε την άποψη ότι οι υπάρχουσες οχυρώσεις ανοικοδομήθηκαν κατά την περίοδο 815-820 μ.Χ. πάνω σε βάσεις που είχαν κτιστεί επί αυτοκράτορος Ιουστινιανού. Σύμφωνα με τον Ν. Μουτσόπουλο, πιθανόν το φρούριο να χρονολογείται από τον 9ο αι. μ. Χ. Κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της βυζαντινής αυτοκρατορίας η Ξάνθεια είχε αποκτήσει μία σημαντική στρατηγική θέση κατάλληλη για στρατοπέδευση και βάση για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η πρώτη αναφορά στην Ξάνθεια κατά τους βυζαντινούς χρόνους ανάγεται στο έτος 879 μ. Χ. Η Ξάνθεια κατά τους μέσους βυζαντινούς χρόνους πρέπει να ήταν μία ανθούσα επισκοπή μέχρι περίπου το 1300, οπότε προήχθη σε αρχιεπισκοπή. Το 1207 η Ξάνθεια υποτάσσεται στους Φράγκους του Βαλδουΐνου της Φλάνδρας. Το 1224 ο Θεόδωρος Κομνηνός, δεσπότης της Ηπείρου κατά τα έτη 1215-1230, ανακαταλαμβάνει την περιοχή της Ξάνθειας. Το 1264 ο ιδρυτής της δυναστείας των Παλαιολόγων Μιχαήλ Η´ αποφάσισε να περάσει τον χειμώνα του στην Ξάνθεια μαζί με το στράτευμά του. Ο Βούλγαρος τυχοδιώκτης Μομτσίλος κατέστησε την Ξάνθεια βάση του κρατιδίου του (1343-1345). Μετά τον θάνατο του Μομτσίλου ο βυζαντινός στρατός του Ιωάννη Καντακουζηνού κατέλαβε εκ νέου την περιοχή της Ροδόπης. Το 1369 ο Σέρβος ηγεμόνας Ιωάννης Ούγγλεσης, ο οποίος είχε ως έδρα του τις Σέρρες, κατέλαβε την Ξάνθεια μαζί με το Περιθεώριον και το Πολύστυλον. Ο Ιωάννης Ούγγλεσης ήταν ο τελευταίος χριστιανός ηγεμόνας της Ξάνθειας πριν η πόλη πέσει στα χέρια των Τούρκων το 1371. Μεγάλο πλήγμα δέχθηκε το φρούριο της Ξάνθειας στους σεισμούς που έγιναν στις 30 Μαρτίου και στις 23 Απριλίου 1829.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου