Περίληψη / Sommaire
Το βυζαντινό κάστρο της Κομοτηνής βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του εμπορικού και διοικητικού κέντρου της σύγχρονης πόλης. Μέχρι τον 20ό αιώνα η οχύρωση αυτή παρέμεινε σχεδόν άθικτη. Η μερική κατεδάφιση της οχύρωσης στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα επηρέασε κυρίως το βόρειο τμήμα, το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς, καθώς και σημαντικά τμήματα του νότιου και του ανατολικού τομέα. Το οχυρό έχει τετράγωνο σχήμα και συνολική επιφάνεια 14.500 τετραγωνικών μέτρων. Η τοιχοποιία του αποτελείται από μεγάλους λιθόκτιστους πωρόλιθους ποτάμιας προέλευσης που παρεμβάλλονται με οριζόντιες περιοχές που αποτελούνται από τέσσερις σειρές τούβλων. Το συγκρότημα προστατευόταν από τέσσερις προεξέχοντες κυλινδρικούς πύργους στις τέσσερις γωνίες και δεκατρείς προεξέχοντες ενδιάμεσους πύργους, επίσης ορθογώνιου σχήματος. Οι δύο κύριες είσοδοι του φρουρίου βρίσκονταν στο μέσο του βόρειου και του ανατολικού τομέα, μεταξύ δύο προβαλλόμενων ορθογώνιων πύργων. Επιπλέον, δύο πύργοι άνοιγαν απευθείας στο τείχος. Ο περίδρομος υψωνόταν γύρω στα 9 μέτρα πάνω από το επίπεδο του εδάφους. Όπου υπήρχαν οι πύργοι υψώνονταν σε ύψος επιπλέον περίπου 1,30 μ., με τέσσερα ή πέντε σκαλοπάτια που οδηγούσαν σε αυτά. Η κορυφή όλων των τοίχων ήταν κρηπιδωτή. Υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανακατασκευή των φάσεων επισκευής των τειχών. Σε αυτά περιλαμβάνονται η κατασκευή μιας πέτρινης σκάλας στο εσωτερικό της οχύρωσης στο ανατολικό τμήμα και η ανακατασκευή του ανώτερου τμήματος του νοτιοανατολικού κυλινδρικού πύργου. Το ζήτημα της χρονολογίας της αρχικής κατασκευής του περιβόλου παραμένει ανοικτό. Ωστόσο, δύο στοιχεία μάς επιτρέπουν να χρονολογήσουμε το έργο στην ύστερη μεσοβυζαντινή περίοδο: ορισμένα υπολείμματα διαχωριστικής επένδυσης στις καμάρες των εισόδων του πύργου, που χρονολογούνται από την αρχική φάση της οχύρωσης, και η περιορισμένη χρήση τούβλων για τη διαμόρφωση των τοίχων. Η πρώτη ιστορική πηγή που αναφέρει την οχυρωμένη ακρόπολη με την ονομασία «Κουμουτζενά» ανήκει στον Ιωάννη VI Καντακουζηνό και χρονολογείται από το 1331.
Giannis Vassiliadis,, L’enceinte byzantine de Komotini: Analyse architecturale et documentation
L’enceinte byzantine de Komotini se situe dans la partie ouest du centre commercial et administratif de la ville moderne. Jusqu’au XXe siècle cette fortifi cation restait quasiment intacte. La démolition partielle de l’ouvrage pendant la première moitié du XXe siècle toucha principalement la partie nord, qui fut complètement détruite, ainsi que des parties importantes dans les secteurs sud et est. Il s’agit d’un fort de forme carrée et de surface totale de 14500 mÇ. La maçonnerie est constituée de gros moellons de provenance fl uviale intercalés de zones horizontales constituées de quatre séries de briques. L’ensemble était protégé par quatre tours cylindriques en saillie situées dans les quatre angles et par treize tours intermédiaires saillantes aussi de forme rectangulaire. Les deux accès principaux du fort se situaient au milieu des secteurs nord et est, entre deux tours rectangulaires en saillie. De plus, deux poternes s’ouvraient directement dans la muraille. Le chemin de ronde se trouvait à une hauteur de 9 m par rapport au sol. A l’emplacement des tours, les courtines s’élevaient d’environ 1.30 m, quatre ou cinq marches y menaient. Le sommet de l’ensemble des murs était crénelé. Il existe des éléments qui pourraient amener à la reconstitution des phases de réparation des murs. Parmi eux, on notera la construction d’une échelle en pierre à la intérieur de la fortifi cation dans la partie est et la reconstruction de la partie supérieure de la tour cylindrique sud-est. La question de la date de la construction initiale de l’enceinte reste encore ouverte. Toutefois, deux éléments nous permettrent de dater l’ouvrage pendant la période tardive de l’époque méso-byzantine: quelques vestiges de parement cloisonné aux arcs des entrées des tours, datant de la phase initiale de la fortifi cation, et l’utilisation limitée de briques pour la mise en forme des parois des murs. Par ailleurs, la première source historique citant la citadelle fortifi ée sous le nom « Koumoutzenà » appartient à Jean VI Cantacuzène et date de 1331.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου