Περίληψη / Summary
Το άρθρο αυτό εξετάζει περιπτώσεις και τρόπους αλληλεπίδρασης μεταξύ μοναχισμού και κοσμικής κοινωνίας στο Ύστερο Βυζάντιο. Προσφέροντας μια σπάνια άποψη του ελάχιστα γνωστού και αποσυγκροτημένου μοναστηριού του Λινού που βρίσκεται στο όρος Παπίκιον στη Θράκη, την ενδοχώρα της αυτοκρατορίας, η μελέτη αυτή επιχειρεί να αποκαλύψει τις λατρευτικές πρακτικές και τη φιλανθρωπική δραστηριότητα των τοπικών κοινοτήτων κατά τον δέκατο τέταρτο αιώνα. Ένα ανώνυμο πορτραίτο δωρητή που ανακαλύφθηκε στον νάρθηκα του μοναστηριακού ναού ρίχνει φως στον καθοριστικό ρόλο των λαϊκών οικογενειών στη δημιουργία και τη διατήρηση των αγροτικών μοναστικών ιδρυμάτων εν μέσω της αναταραχής του πολέμου, της πολιτικής δυσλειτουργίας και της εδαφικής συρρίκνωσης.
Η ανάλυση αυτή, πλαισιώνοντας και επανεξετάζοντας τη διαδικασία ίδρυσης της Μονής Λινού, αποκαλύπτει τη φύση και το μέγεθος της κοσμικής προστασίας μέσα στην ευρύτερη κοινωνική πραγματικότητα του δέκατου τέταρτου αιώνα. Σε αντίθεση με τα δεδομένα για άλλα μέρη της αυτοκρατορίας, τα στοιχεία για τη μοναστηριακή ανανέωση ή την παραγωγή ζωγραφικής διακόσμησης στη Θράκη τείνουν να στερούνται κοινωνικής τεκμηρίωσης, ιδίως σε μια περίοδο που συχνά χαρακτηρίζεται ως η εποχή της πατρωνίας. Αν και πολυάριθμα μοναστικά συγκροτήματα σε όλη τη βυζαντινή ύπαιθρο μαρτυρούν μια εξαιρετική τάση γενναιόδωρων ευεργεσιών εκ μέρους λαϊκών και γυναικών, η διαφορά στην περίπτωση του Λινού έγκειται στη θέση του πάνω σε ένα ιερό βουνό. Η προσεκτική ανάγνωση του αρχαιολογικού χώρου και της αποσπασματικής ζωγραφικής διακόσμησης συμβάλλει στην κατανόηση της προσβασιμότητας των γυναικών στα ιερά βουνά μέσω των ευσεβών δωρεών και της ανάθεσης των εικόνων τους στους τοίχους των εκκλησιών
This article examines instances and modes of interaction between monasticism and lay society in Late Byzantium. Offering a rare view of the little-known and decontextualized monastery of Linos located on Mount Papikion in Thrace, the hinterland of the empire, this study attempts to unveil the devotional practices and philanthropic activity of local communities in the fourteenth century. An anonymous donor portrait discovered in the narthex of the monastic church sheds light on the key role of lay families in making and sustaining rural monastic establishments amidst the turmoil of war, political dysfunction, and territorial shrinkage. In contextualizing and reconsidering the foundation process of the Linos Monastery, this analysis reveals the nature and magnitude of lay patronage within the broader social realities of the fourteenth century. Unlike data for other parts of the empire, the evidence on monastic renewal or production of painted decoration in Thrace tends to lack social documentation, especially in a period that has often been characterized as the age of patronage. Though numerous monastic complexes across the Byzantine countryside bear witness to an exceptional trend of generous benefactions on the part of laymen and women, the difference in the case of Linos lies in its setting on a holy mountain. A close reading of the archaeological site and the fragmentary painted decoration contributes to our understanding of women’s accessibility to holy mountains through pious donations and the commissioning of their images on church walls.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου