%20presentation%20et%20commentaire%20historique.%20Athens%202003-1.jpg)
Βιβλιοκρισία του Failler Albert
Το έργο συγκεντρώνει τα έξι άρθρα που δημοσιεύθηκαν στους τόμους 43-53 (που αντιστοιχούν στα έτη 1988-1998 και δημοσιεύθηκαν από το 1995 έως το 2002) του περιοδικού Αρχαιολογικό Δελτίο. Από τις επιγραφές που αναφέρθηκαν στην περιοχή κατά το παρελθόν, ορισμένες έχουν εξαφανιστεί από τον τόπο όπου τις ανακάλυψαν μελετητές ή ταξιδιώτες ή δεν είναι πλέον ανιχνεύσιμες ακόμη και στα αρχαιολογικά μουσεία όπου τις είδαν. Η αποχώρηση των Ελλήνων από την Ανατολική Θράκη κατά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1922-1923 σηματοδότησε επίσης την έλλειψη ενδιαφέροντος της περιοχής για την αρχαία κληρονομιά της. Το γεγονός αυτό κατέστησε ακόμη πιο σκόπιμο να συγκεντρωθούν αυτές οι μαρτυρίες σε μια ενιαία συλλογή.
Βρέθηκαν συνολικά 243 επιγραφές. Οι περισσότερες από αυτές, οι αριθμοί 111-243, αφορούν την πρώιμη περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (3ος-7ος αι.). Οι άλλες δύο περίοδοι (8ος-11ος αι., 12ος-15ος αι.) καλύπτονται από 57 και 53 εγγραφές αντίστοιχα. Η πρωτοβυζαντινή περίοδος είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη για τους πολυάριθμους επιτάφιους στα δάπεδα ή στους τοίχους των εκκλησιών σε πολλές πόλεις: Ηράκλεια της Θράκης (27), Σηλυβρία (18). Εκτός από τις ταφικές επιγραφές, υπάρχουν επίσης επιγραφές που αφορούν την κατασκευή ή την αποκατάσταση πόλεων, προμαχώνων ή ιδιωτικών κτιρίων, καθώς και την αφιέρωση εκκλησιών. Υπάρχουν επίσης σφραγισμένα ή χαραγμένα τούβλα, στήλες και ορόσημα. Αυτά τα μικρά μνημεία περιέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το ανθρωπωνύμιο, τους τίτλους, τις λειτουργίες και τα επαγγέλματα.
Φυσικά, η πρωτεύουσα δεν λαμβάνεται υπόψη. Ωστόσο, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, η συνοικία του Εβδόμου παρουσιάζει μερικά σημαντικά παραδείγματα. Ο συγγραφέας επανεκδίδει το επιτύμβιο επίγραμμα του Βασιλείου Β' του Βουλγαροκτόνου (αρ. 102), το οποίο αναγνώριζε τον τάφο του αυτοκράτορα στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στο Έβδομο και το οποίο αναφέρει ο Γεώργιος Παχυμέρης σε ένα απόσπασμα της Ιστορίας του. Το κείμενο, το οποίο σώζεται σε διάφορα χειρόγραφα και σε διαφορετικές εκδοχές, έχει δώσει αφορμή για πολυάριθμες μελέτες, και ο συγγραφέας παρέχει μια νέα έκδοση του κειμένου, βασισμένη κυρίως σε εκείνη του Mercati. Ωστόσο, ο ίδιος ο επιτάφιος δεν έχει διασωθεί, σε αντίθεση με ένα άλλο επιτύμβιο επίγραμμα του 12ου αιώνα, επίσης από το Έβδομον, το κείμενο του οποίου έχει αποδοθεί στον Ιωάννη Τζέτζη. Δύο ομάδες από τους τελευταίους αιώνες της αυτοκρατορίας παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον: οι επιγραφές από τη Σηλυβρία (αρ. 1 1-15), ιδίως εκείνες που αφορούν τα θεμέλια του Αλέξη Αποκαύκου, και μια συλλογή λίθων από την πόλη της Αίνου (αρ. 22-36), οι οποίες αφορούν κυρίως εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στην άμυνα της πόλης κατά τον 15ο αιώνα. Ο επιγραφικός φάκελος επωφελείται επίσης από τις άριστες γνώσεις του συγγραφέα για τη γεωγραφία της Θράκης, που απέκτησε μέσω των προηγούμενων εργασιών του, οι οποίες της επιτρέπουν να προβεί σε ορισμένες χρήσιμες διορθώσεις, όπως οι παρατηρήσεις σχετικά με τη θέση της Δρυπίας (VI, σ. 488-489).
Μια σειρά από επτά ευρετήρια, που καταλαμβάνουν ακριβώς εκατό σελίδες, κλείνει τον τόμο και επιτρέπει την εύρεση των επιγραφών μέσα από τα διάφορα λήμματα: Ελληνικό λεξιλόγιο, Λατινικό λεξιλόγιο, Ελληνικά και λατινικά προσωπικά ονόματα, Γεωγραφικά και εθνικά ονόματα, Αρχαίοι συγγραφείς, Σύγχρονοι συγγραφείς, Γενικό ευρετήριο. Η συνεχής αρίθμηση των λημμάτων αντισταθμίζει την ασυνέχεια της σελιδοποίησης. Το βιβλίο συγκεντρώνει έτσι τις διάσπαρτες επιγραφές και, χάρη στις πολλαπλές καταχωρίσεις των ευρετηρίων, καθιστά δυνατή τη διασταύρωση των πληροφοριών κατά βούληση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου